Voorwoord
“Steeds worden we verrast door nieuwe plagen, kleine en grote. Fascinerend en soms ook bedreigend” zo begint Roel Coutinho zijn boek “De geplaagde mens”. Een terugblik op zijn leven in het teken van de permanente strijd tegen virussen en bacterieën. Het verslagjaar stond in het teken van zo’n plaag: een pandemie veroorzaakt door Covid-19. Het heeft ons verrast en het was naast fascinerend vooral erg ingrijpend en bedreigend. Velen zijn besmet en ernstig ziek geworden of overleden, het aantal mensen dat kampt met de gevolgen na infectie is groot. Onze moderne samenleving werd ernstig ontregeld. De zorg stond op z’n kop en werd in één klap verheven tot essentiële sector.
ZorgSaam en haar medewerkers hebben midden in de storm gestaan en staan daar nog steeds. Dit verslag beschrijft onze gezamenlijke inzet tegen dit dodelijke virus en onze inspanningen voor goede en juiste zorg aan al onze patiënten, cliënten en bewoners ondanks het virus. De ‘gewone’ zorg ging immers gewoon door.
Het virus heeft de wijze waarop zorg wordt verleend grondig veranderd. Bijzondere eisen werden gesteld aan hygiëne en bescherming om veilige zorg te kunnen verlenen. Veilig voor patiënten, cliënten en voor medewerkers. Eendrachtig is werk gemaakt van een nieuwe manier van werken, waardoor zorg voor al onze patiënten en cliënten onverminderd kon worden geleverd. Niet alleen uit Zeeland werden patiënten opgevangen, maar ook uit Noord-Brabant en Rotterdam vanwege de overbelaste zorg daar. Al onze maatregelen en zorgvuldigheid hebben niet kunnen verhinderen dat er ook medewerkers van ZorgSaam ziek zijn geworden, enkelen zeer ernstig. Eén medewerker is ons ontvallen. Onze zorg en inspanningen konden tot onze spijt evenzeer niet voorkomen dat aan ons toevertrouwde cliënten en patiënten als gevolg van Covid-19 zijn overleden. In 2020 zijn 28 cliënten uit de Thuis- en Ouderenzorg overleden en 30 ziekenhuispatiënten. Dit maakt ons stil.
Al onze medewerkers en vrijwilligers, van verzorgende tot arts, van baliemedewerker tot leidinggevende, verdienen veel respect en dank voor hun grote inzet en betrokkenheid in deze ongewisse tijd!
Ondanks de enorme inspanning die de pandemie vergde, is ook in 2020 gewerkt aan toekomstbestendige zorg in Zeeland. Immers, de dubbele vergrijzing noodzaakt tot nieuwe manieren van werken die het mogelijk maken om de groeiende zorgvraag met naar rato minder mensen op kwalitatief niveau te blijven leveren. De Covid-crisis heeft duidelijk gemaakt wat het betekent als er meer vraag naar zorg is, in dit geval door grote toeloop van Covid-patiënten, dan aanbod!
De zes programma’s die ZorgSaam eerder heeft opgezet hebben ook in 2020 aandacht gekregen, zei het met minder resultaat dan voorgenomen aan het begin van het jaar. Deels leidde Covid overigens tot versnelling, zoals beeldbel-consulten, virtueel overleggen en vergaderen of versnelde modernisering van IT-voorzieningen.
Ook heeft ZorgSaam zich nader georiënteerd op haar samenwerkingsrelaties. Na een brede consultatie heeft ZorgSaam, gelet op haar specifieke geografische positie en omstandigheden, gekozen voor het intensiveren van de samenwerking in Zeeland en het versterken van de relatie met het Universitair Ziekenhuis Gent. Dat betekent dat ZorgSaam zich actief inzet voor een ingrijpende en noodzakelijke herinrichting van de zorg in Zeeland binnen het verband van de Zeeuwse Zorg Coalitie. Voorts wordt de samenwerking met Adrz en met de verpleeghuizen in Zeeland versterkt. Dit alles omdat houdbare zorg in Zeeland alleen kan worden gegarandeerd door vergaand samen te werken in een robuust netwerk van zorgaanbieders, gemeentes en zorgverzekeraar, die gezamenlijk en over de grenzen van de eigen organisatie zorg en welzijn willen organiseren.
In 2020 is de visie op Thuis- en ouderenzorg vastgesteld, die de basis vormt voor een ingrijpend investeringsprogramma. Ook is hard gewerkt aan verbeteren van de kwaliteitssystemen, uitmondend in onder meer een accreditatie van ZorgSaam-Sluis (de allereerste Qualicor accreditatie van Europa), waarmee met de definitieve integratie van dit onderdeel in de RVE TOz, het fusieproces met Warmande is afgerond.
De ingebruikname van de nieuwe operatiekamers, de start van de immunotherapie tegen longkanker, de ingebruikname van de nieuwe dagopvang in het Gezondheidscentrum Antonius, zo ook de uitrol van ons vitaliteitsprogramma, het zijn voorbeelden van het vele werk dat is verzet om de patiënten en cliënten de best mogelijke zorg te leveren binnen een persoonlijk en vitaal werkklimaat voor onze medewerkers. Dit alles binnen een gezonde bedrijfsvoering, met een financieel resultaat van bijna € 5 miljoen. In het licht van de bijzondere omstandigheden is dit meer dan tevreden stellend.
Het virus is nog onder ons en het is onduidelijk wat dit voor de komende tijd zal betekenen. In ieder geval zijn vaccineren en de juiste toepassing van hygiëne de maatregelen om verdere verspreiding, ziekte en oversterfte te voorkomen. Zo kan elke bewoner van Zeeland een beroep doen op ZorgSaam voor de beste zorg nabij, ook in deze ongewisse tijden. Samen ZorgSaam!
Raad van Bestuur ZorgGroep ZorgSaam Zeeuws-Vlaanderen
Johan de Graaf, Piet van der Maas, René Smit
